Historia formacji porządku publicznego w Polsce to obszar intensywnie eksplorowany przez historyków, prawników, politologów i socjologów, w dalszym ciągu szereg kwestii pozostało jednak niezgłębionych. Ewolucja organizacyjna, zakres uprawnień, praktyczne aspekty aktywności to tematy wciąż aktualne. Publikacja ma na celu pogłębienie stanu wiedzy historycznej i prawnej dotyczącej funkcjonowania polskich formacji policyjnych począwszy od 1919 r. aż do czasów współczesnych. Istotnym aspektem badawczym jest kultura organizacyjna formacji, której kształt uzależniony był od systemu prawno- organizacyjnego państwa. W zależności od przyjętych rozwiązań konstytucyjnych formacje policyjne chroniły obywateli przed naruszeniem ich praw zarówno przez współobywateli, jak i funkcjonariuszy organów państwa. Natomiast w przypadku systemu totalitarnego organy policyjne służyły przede wszystkim sprawującym władzę i stanowiły narzędzie do permanentnej inwigilacji oraz kontroli obywateli. Przejmując władzę w Polsce, komuniści doprowadzili do deformacji sytemu ochrony prawnej obywateli, w tym formacji policyjnych, co skutkowało nagminnym naruszaniem praw człowieka oraz rozkładem społeczeństwa obywatelskiego. Autorami tekstów są zarówno młodzi pracownicy nauki, jak i osoby o istotnym dorobku naukowym z zakresu historii policji.